جشن یکصدسالگی «توفیق» برگزار شد
تاریخ انتشار: ۲۴ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۲۶۷۱۲
به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، آیین یادبود یکصدمین سال آغاز انتشار نشریه «توفیق» به مناسبت اهدای آرشیو موسسه توفیق به مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی پیش از ظهر امروز شنبه ۲۴ تیر در مرکز همایش‌های بین‌المللی رایزن برگزار شد.
در ابتدای این مراسم و پس از پخش کلیپی از صحبت‌های موسوی بجنوردی رئیس مرکز دایره‌المعارف بزرگ اسلامی در رویداد قبلی این مرکز برای نشریه توفیق، هادی خانیکی روزنامه‌نگار پیشکسوت به عنوان نخستین سخنران پشت تریبون قرار گرفت و با اشاره به جایگاه واقعی رسانه‌های طنز و طنزپردازان باسابقه گفت: ما باید لبخند را در جامعه نگه داریم، چون این اکسیر می‌تواند جامعه را زنده نگه دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
خانیکی افزود: تاریخ ادبیات ما از ورود به طنز پر است. طنز می‌تواند بهترین گشودگی را در جامعه ایجاد کند، جامعه‌ای که در ان خشم زیاد است و همه با پیش فرض‌های بد به یکدیگر نگاه میکنند، با استفاده از طنز و پرهیز از غم‌های لحظه‌ای می‌تواند گسست‌هایی که بین حکومت و جامعه وجود دارد یا گسست‌هایی که بین نهادهای مختلف اجتماعی است را پوشش می‌دهد تا همه با نگاهی ارام‌تر با هم سخن بگویند. به گفته چارلی چاپلین خنداند مردم گریان یک هنر است و رسانه‌ای مثل توفیق این کار را به خوبی پیش برده شد.
وی افزود: ما دوست داریم فلسفه طنز با یک تحلیل خوشبینانه معرفی شود و به جای اینکه شاعران و نویسندگان و کاریکاتوریست‌های طنز هنرمندان متوسطی تلقی شوند، هنرمندان درجه یک تلقی شوند. من به عنوان یک معلم کوچک می‌خواهم در طنزپژوهی تحقیقاتی جدی شکل بگیرد که فقط از حوزه‌های ارتباطات، مطبوعات، سیاست یا جامعه پردازی به ان نپردازیم و حوزه‌های دیگری مثل جامعه شناسی و فلسفه را هم در ان مورد توجه قرار دهیم.
محمدجعفر قنواتی نویسنده و پژوهشگر در ادامه این مراسم پشت تریبون قرار گرفت و گفت: در تاریخ فولکلور ایران داستان‌هایی برای روزنامه «توفیق» در بین مردم ساخته شد، در حالی که تا سال‌ها افسانه‌ها و ساخته‌ها صرفا به افراد مختلف تاریخی منصوب بوده، مثل شاه عباس، بهرام گور، کریم خان زند. اما علت چیست که یک شخصیت یا حادثه آنچنان با فرهنگ مردم عجین شود که مردم متناسب با درخواست‌هایشان برای ان افسانه سازی و داستان سرایی کنند. این نشان می‌دهد که جایگاه توفیق چقدر در تاریخ ما مهم است.
این پژوهشگر عنوان کرد: طنز یکی از ویژگی‌های فرهنگ ایرانیان است، تا جایی که تاریخ‌دانان شرقی و غربی هم به آن اشاره کرده‌اند. بنیانگذاران و نویسندگان توفیق هم با زبان طنز ایرانی آشنا بودند و هم با زوایای مختلف فرهنگ ایرانی. یکی از وجوه فرهنگ ایرانی تبلیغ شاد زیستن بوده، چیزی که بسیاری از بزرگان فرهنگ ما مثل رودکی، نظامی، فردوسی و... به آن تأکید کرده‌اند. این شناخت باعث شده بود حد میان ای که همواره در فرهنگ ایرانی بوده در طنز و لطیفه‌پردازی مد نظر قرار دهند و حالت میانداری را حفظ کنند.
وی افزود: درک این وضعیت از طرف توفیق باعث شد آن نشریه ماندگار شود تا جایی که هیچ نشریه ای تا به امروز نتوانسته در حد و اندازه توفیق عمل کند و عملکرد موفقی در میان عامه مردم داشته باشد. همه طنزپردازان ما در تاریخ ادبیات سعی کردند قواعد زبان عامیانه یا گفتاری را رعایت کنند، چون این از الزامات طنز است. تمام لطایف، کاریکاتورها و داستان‌های نشریه توفیق به این اصل مهم پایبند بودند. تمام انواع ادبی طنز در این نشریه به کار گرفته شده، از قالب های ادبی گرفته تا اندیشه های طنزی که در فرهنگ گذشته ما وجود داشته است.
در ادامه مراسم، احمد عربانی چهره شناخته شده کاریکاتور کشور که از اعضای تحریریه نشریه توفیق بود پشت تریبون قرار گرفت و در رابطه با این نشریه گفت: امیدوارم برنامه‌های اینچنینی برای رسانه‌های مختلف گرفته شود تا این ادم ها ببینند که همه قدر کار انها را می‌دانند.
عربانی که در توفیق و گل اقا کار می کرد گفت: ما در توفیق سعی میکردیم شخصیت ها را با بزرگنمایی بکشیم یا اصطلاحا قیافه ها را اگزجره کنیم. اما در کل اقا جناب صابری نی گفت چهره ها را زیبا بکشیم و صورت ها را بدفرم نکنیم. تفاوت دیگر در نوع نثر مجله بود. در توفیق ادبیات محاوره ای استفاده می شد که هم بسیاری از مخاطبان آن را دوست داشتند و هم خود اعضای تحریریه مثل خود من. اما در گل آقا شرایط کاملا متفاوت بود و آقای صابری شدیداً با این مسئله مخالفت می‌کرد و نمی‌خواست این ادبیات را رواج دهد. وی سپس نامهای را در رابطه چگونگی حضورش در نشریه «توفیق» و روزهای تلخ تعطیلی این نشریه خواند.
غلامرضا کیانی رشید دیگر سخنران این مراسم بود، که در رابطه با انتشار شماره جدید مجله توفیق گفت: ما حدود یک سال روی این شماره کار کردیم که باتوجه به کمبود کاغذ و دوری اعضای تحریریه از یکدیگر کار سختی بود. اما با تمام این تفاسیر نشریه منتشر شد که واقعا گرفتن مجوز برای انتشار آن هم کار دشواری بود. چاپ اول این نشریه بسیار مورد اقبال قرار گرفت و حالا در سایت ققنوس نسخه دیجیتالی آن موجود است. این شماره در حقیقت آخرین شماره «توفیق» است و دیگر قرار نیست منتشر شود. در این شماره تاریخ دقیق نشریه توفیق از زمان قاجار تا اخرین روزهای انتشار در دهه پنجاه به همت عباس توفیق، آخرین برادر توفیق که همچنان در قید حیات است، روایت‌شده است.
هادی حیدری، کاریکاتوریست آخرین سخنران این مراسم بود: افسوس می‌خورم چرا در زمان انتشار توفیق به دنیا نیامده بودم تا همکاری با یکی از بهترین رسانه‌های طنز تاریخ را تجربه کنم، اما خوشحالم که شاگرد دست پروده های این رسانه بودم. وی با اشاره به اینکه باید بفهمیم چرا توفیق و کل اقا دیگر منتشر نشدند گفت: چند پاسخ در این میان وجود دارد و هرچه بیشتر فکر کنیم پاسخ های زیادتری به دست میاید. در ایران ما فقدان نهادسازی و کادرسازی داریم. به باور من یکی از دلایل مهم این است که بنیان یک جریان موثر رسانه‌ای قائم به شخص یا افراد مهمی گذاشته می شود که با پایان عمر انها یا خستگی بنیانگذاران حیات آن نهاد نیز به پایان می‌رسد. در مکتب توفیق کارتونیست‌ها و طنزنویسان زیادی تربیت شدند که نامهای بزرگی در تاریخ طنز و کاریکاتور ایران دارند، اما ایا مدیران توفیق به فکر تربیت مدیران رسانه نیز بودند؟ وی ادامه داد: جامعه استبدادزده ایران و به تبع ان حاکمیت در ادوار مختلف هرگز اجازه رشد به نهادهای خصوصی و مردمی نمی‌دهد چنانچه توفیق اینچنین درگیر توقیف شد و پرونده یکی از موثرترین نهادهای فرهنگی ایران پیچیده شد. اما چرا پس از انقلاب مدیران توفیق دست به انتشار مجدد نشریه نزدند؟ فقدان شرایط مناسب برای انتشار مجله نکته ایست که مدیران نشریه به آن اذعان داشتند. چقدر بهتر بود که ما امروز سالگرد صدمین سال انتشار توفیق را داشتیم.اما ایا توسعه نیافتگی صرفا در حاکمان وجود دارد؟ ایا ما شهروندان عادی ظرفیت انتقادپذیری را داریم؟ ما که در نهاد خانواده توان گفتگو با اعضای خانواده را نداریم و کوچکترین نقدها را نمیپذیریم ایا آمادگی پذیرش ورود به جامعه توسعه یافته را داریم؟ وقتی شهروندان یک شهر به دلیل استفاده از گویش‌شان خیابان های شهر را با اعتراض پر میکنند یا فعالان فلان صنف ظرفیت پذیرش نقد ساده و شوخی را ندارند چطور می توان این توقع را از سیاستمداران داشت؟ در این شرایط راه نقد بسیار تنگ می شود. انتشارات مجلات انتقادی در جهان سوم مانند حرکت در میدان مین است. هنر بزرگی است که مخالف جریان اب شنا کنید و نیم قرن دوام بیاورید، ولی این کاری است که توفیق انجام داد و نام خود را جاودانه کرد.
انتهای پیام/
منبع: آنا
کلیدواژه: هادی خانیکی نشریه توفیق مطبوعات مطبوعات طنز گل آقا فرهنگ ایرانی نشریه توفیق قرار گرفت
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۲۶۷۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تجلیل از منتخبین رویداد‌های فرهنگی استان یزد
علی محمد پارساییان مسئول فرهنگی سپاه الغدیر استان یزد گفت: دومین آیین تجلیل از منتخبین رویداد‌های فرهنگی استان در سال ۱۴۰۲ با حضور فعالان فرهنگی سراسر استان برگزار شد.
او افزود: در این آیین از ۷۰ نفر از فعالان فرهنگی سراسر استان در سطوح ویژه، یک، دو و سه تقدیر شد.
مسئول فرهنگی سپاه الغدیر استان یزد ملاک انتخاب فعالان فرهنگی را رصد تمامی فعالیت‌های انجام شده در طول سال ۱۴۰۲ بیان کرد.
پارسائیان بر اهمیت ترویج کار فرهنگی در جامعه تاکید کرد و بیان داشت: اگر فرهنگ یک جامعه درست باشد، تمامی کار‌ها تحت تاثیر این فرهنگ به خوبی پیش می‌رود و در مباحث روشنگری، امربه معروف و نهی از منکر می‌تواند موثر واقع شود.
او افزود: وقتی فرهنگ جامعه قوی و برخواسته از معنویت باشد، تمامی زوایای جامعه را در بر می‌گیرد و جامعه با شتاب بیشتری به سمت پیشرفت حرکت می‌کند.
باشگاه خبرنگاران جوان یزد یزد
تصاویر پدر ساواکی مهران غفوریان